Geluidnormen in Vlaanderen - Vlarem II wetgeving
Bevoegdheden, handhaving en knelpunten
Onderstaande wetgeving wordt ondersteund en toegelicht middels arrest nr. 249.746 van 8 februari 2021 in de zaak A. 224.827/VII-40.237 van de raad van state.
Geluidsoverdracht
Geluidsoverdracht wordt veroorzaakt doordat lucht of een constructie in trilling wordt gebracht en is feitelijk de weg die het geluid aflegt tussen de bron en de blootgestelde personen.
Relevantie
Het Belgisch milieubeleid is onder andere gericht op de aanpak van de bronnen die geluidsoverlast veroorzaken. Pas in tweede instantie zullen maatregelen toegepast worden die de overdracht van het geluid van de bron naar de ontvanger beperken.
DABM Decreet algemene bepalingen milieubeleid
Artikel 1.2.1, § 2, DABM bepaalt: “Op basis van een afweging van de verschillende maatschappelijke activiteiten streeft het milieubeleid naar een hoog beschermingsniveau. Het berust onder meer op het voorzorgsbeginsel en het beginsel van preventief handelen, het beginsel dat milieuaantastingen bij voorrang aan de bron dienen te worden bestreden, het standstill-beginsel en het beginsel dat de vervuiler betaalt”.
Richtlijn 2002/49/EG inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai
Het doel van de richtlijn omgevingslawaai (END) is:
een gemeenschappelijke aanpak te bepalen om de schadelijke gevolgen van blootstelling aan omgevingslawaai* te bestrijden in de gehele Unie;
het geleidelijk invoeren van maatregelen waarmee geluidsbelastingsindicatoren* worden vastgesteld voor het meten van de langdurige blootstelling van de mens aan omgevingslawaai gedurende de hele dag, alsmede slaapverstoringen
het verplichten van EU-landen tot het opstellen van strategische geluidsbelastingkaarten* te dienen als grondslag voor actieplannen* voor het voorkomen en verminderen van lawaai
het uitvoeren van de nationale actieplannen
het voorlichten van het publiek, in het bijzonder over de nationale actieplannen.
Uitwerking
Bij het berekenen en meten van geluid zijn de volgende aspecten van belang:
-
De geluidsproductie van de geluidsbron (emissie)
-
De geluidsoverdracht van de bron naar de ontvanger (overdracht)
-
Het geluid dat de ontvanger bereikt (immissie)
Bij overschrijding van geluidgrenswaarden ligt doorgaans als eerste oplossing de sanering van de bron voor de hand.
Wanneer maatregelen aan de bron onvoldoende oplossing bieden of simpelweg niet uitvoerbaar zijn, moet de overdracht van het geluid worden verminderd. Hiertoe bestaat een aantal verschillende maatregelen. In het algemeen kan de overdracht van geluid echter beperkt worden door:
-
Vergroting van de afstand tussen bron en ontvanger
-
Vergroting van de absorptie
-
Geluidsdemping
-
Geluidsisolatie
-
Afscherming
-
Omkasting
Geluidsniveau in de omgeving (hinder) bij niet-ingedeelde inrichtingen:
Vaak beseffen de exploitanten niet dat voldoen aan de gehoorschadenormen geen garantie biedt dat de normen in de omgeving ook gerespecteerd worden. Pas bij het vaststellen van overtredingen bij klachten zal het geluidsniveau van de muziek bijgesteld worden om de normen voor de omgeving te halen.
Bij ingedeelde inrichtingen gaat er een procedure voor aan de exploitatie waarbij op voorhand de nodige maatregelen voorzien kunnen worden.
Richtwaarden binnenshuis
Richtwaarden in open lucht
Bevoegde instanties
Richtlijn 2002/49/EG inzake de evaluatie en de beheersing van omgevingslawaai
(1) Dit omvat de omzetting van de richtlijnbepalingen, het verzamelen van de goedgekeurde geluidsbelastingskaarten en geluidsactieplannen en de publicatie ervan op een website van de Vlaamse overheid, het opvolgen van de uitvoering van de opdrachten, en de rapportageverplichtingen aan de Europese Commissie.
(2) Bij het voorbereidende overleg kunnen nog andere diensten worden betrokken.
(3) na de verplichte adviesaanvraag bij de FOD Mobiliteit en Vervoer
(4) na de verplichte adviesaanvraag bij spoorwegonderneming NMBS, infrastructuurbeheerder Infrabel en FOD Mobiliteit en Vervoer
(5) na de verplichte adviesaanvraag bij Brussels Airport Company en de FOD Mobiliteit en Vervoer
(6) Minstens alle instanties die vermeld zijn in de tabel en in de voetnoten bij de tabel, worden uitgenodigd om deel te nemen aan de werkgroep.
(7) na de goedkeuring door CBS en voor de rapportering aan de Europese Commissie mee te delen aan de Vlaamse Regering
De contactgegevens van de instanties worden bekendgemaakt op de website www.omgevingvlaanderen.be.
Advies van de VHRM over de evaluatie inzake de geluidsnormen.
Link naar Bron: VHRM Vlaamse hoge raad voor ruimte en milieu
Het is niet mogelijk om voor niet-ingedeelde inrichtingen die geen toelating nodig hebben om beperkende maatregelen op te leggen, tenzij aan de hand van een politie-regelement. Deze zijn echter niet toegespitst op de specifieke situatie van de inrichting. Dit probleem stelt zich bij alle niet-ingedeelde inrichtingen met muziekactiviteiten (café’s, pop-up’s, …). De vraag die dan gesteld moet worden is of de wetgeving voor de niet-ingedeelde inrichtingen in het algemeen wel voldoende streng is en van voldoende mogelijkheden voorzien is om de omgeving te beschermen tegen hinder en niet of er aparte wetgeving voor pop-up’s nodig zijn.
Voorstel: Evaluatie van de wetgeving voor niet-ingedeelde inrichtingen Voor de niet-ingedeelde inrichtingen met muziekactiviteiten stelt zich vaak het probleem dat men de geluidsnormen die van toepassing zijn in de omgeving niet haalt terwijl het geluidsniveau van de muziek de norm niet overschrijdt. Pas na metingen die bij klachten worden uitgevoerd kent men het maximale geluidsniveau dat de muziek mag hebben om de omgevingsnormen te respecteren. Men kan op voorhand ook geen beperkende maatregelen of bijzondere voorwaarden opleggen die aangepast zijn aan de specifieke situatie van de inrichting (tenzij het gaat om een toelating) aangezien dit niet voorzien is in de wetgeving. Aangezien veel klachten veroorzaakt worden door niet-ingedeelde inrichtingen is het aangewezen de wetgeving voor de niet-ingedeelde inrichtingen aan te passen en de nodige beperkende maatregelen in te bouwen die het mogelijk maken om proactief op te treden in plaats van reactief.